อีกเรื่องที่นักปั่นต้องรู้ “การเติมลมจักรยาน” เรื่องง่าย ๆ แต่นักปั่นต้องเข้าใจอย่างถ่องแท้ เริ่มต้นศึกษาอย่างไร มีเทคนิคไหนที่ต้องจำไว้ใช้งาน แรงดันที่เหมาะสมคือเท่าไร ที่สูบลมแบบไหนใช้แล้วดีที่สุด มีเทคนิคอะไรที่ต้องเรียนรู้ไว้บ้าง วันนี้เราจะเอาเรื่องราวของการเติมลมมาบอกกัน
ค่า psi คืออะไร?
ก่อนที่จะรู้เรื่องต่าง ๆ เกี่ยวกับลมจักรยานเราต้องมาเรียนรู้หน่วยวัดของจักรยานกันก่อน โดยที่หน่วยนั้นมีชื่อเรียกสากลว่า psi ตัวอักษร 3 ตัวนี้ย่อมาจากคำว่า Pound per Square Inch หรือ ปอนด์ต่อตารางนิ้ว เป็นหน่วยวัดความดันที่นิยมมากในอเมริกาและอังกฤษ เราจะคุ้นเคยมากในการใช้เป็นหน่วยวัดความดันของยางรถ โดยตามหลักวิทยาศาสตร์แรงกดดัน 1 บรรยากาศ (แรงดันผิวโลกหรือแรงดันที่ระดับน้ำทะเล) มีค่าเท่ากับ 14.7 PSI
ดูค่า psi ที่เหมาะสมที่ไหน?
เราจะรู้ได้อย่างไรว่าเราต้องเติมลมยางเท่าไหร่ถึงจะช่วยให้รถจักรยานของเราทำงานได้อย่างสมดุล เริ่มแรกคุณต้องสังเกตแรงดันลมสูงสุดที่ยางรองรับได้เสียก่อน โดยที่จะมีตัวเลขกำกับไว้ที่ล้อ คุณห้ามเติมลมเกินกว่าตัวเลขกำหนด มิเช่นนั้นอาจจะเกิดการฉีกขาด หรือมากเกินไปอาจจะทำให้ยางหลุดออกจากล้อก่อให้เกิดอันตรายได้ เช่น ตัวเลขเขียนกำกับว่า 25-571 (650x25C) MAX. INFILATE 125 psi (8.6 bar) คือสามารถรับลมจักรยานได้สูงสุดเพียง 125 psi เท่านั้น
ขอขอบคุณรูปภาพจาก tokyobike
เติมลมจักรยานเท่าไหร่ถึงจะเหมาะสม?
เมื่อรู้แล้วว่ารถจักรยานสามารถรับแรงดันได้มากที่สุดเท่าไหร่ สิ่งต่อมาคือการเติมลมจักรยานให้มีปริมาณ 70-80% ของ maximum เช่น 125 psi ควรเติมให้มีปริมาณ 85-100 psi และใช่น้ำหนักโดยประมาณของผู้ใช้งานประกอบด้วย เช่น หากคนขี่มีขนาดตัวที่เยอะก็อาจจะเติมลมจักรยานให้มากกว่าปกติ ควรต้องป้องกันไม่ให้ยางอ่อนเกินไปเพื่อการปั่นจักรยานที่สมดุลที่สุด
ประเภทของจุกเติมลมรถจักรยาน
วิธีที่นักปั่นต้องเรียนรู้เกี่ยวกับการเติมลมยาง นอกจากการรู้ค่า psi ที่เหมาะสมกับยางรถจักรยานของคุณแล้ว จำเป็นที่จะต้องรู้จักประเภทของหัวจุกที่ต้องใช้สำหรับเติมลมยางเสียก่อน โดยที่จุกเติมรถจักรยานจะมีอยู่ทั้งหมด 3 ประเภท คือ
ขอขอบคุณรูปภาพจาก : bkkwheels
Presta valve (จุ๊บหัวเล็ก หรือ French valve)
เป็นหัวสูบที่จะพบในจักรยานที่มีแรงดันสูง เช่นจักรยานเสือหมอบ การเติมลมของจุ๊บแบบนี้ต้องคลายเกรียวน็อตปิดลมออกถึงจะเติมได้ และต้องหมุนปิดเมื่อเติมเสร็จ หากปล่อยทิ้งไว้หรือไม่ได้หมุนปิดก็จะทำให้แรงดันออกไปจากตัวยางและต้องเติมใหม่เรื่อย ๆ
Schrader valve (จุ๊บหัวใหญ่ หรือ American valve)
หรือมีอีกชื่อเรียกว่า auto vale เหมือนรถยนต์ ใช้กับรถที่มีแรงดันต่ำกว่าแบบแรก เช่น จักรยานเสือภูเขา, city bike เป็นต้น ข้อดีของหัวสูบแบบนี้คือ หาสูบง่าย เป็นหัวสูบที่ปั๊มน้ำมันส่วนใหญ่ใช้ ถอดจุกกันฝุ่นออกและเติมลมได้เลย
Dunlop valve (จุ๊บหัวไส้ไก่ หรือ British valve)
หัวสูบแบบนี้จะเป็นหัวสูบแบบเก่า เจอมากในรถจักรยานรุ่นเก่า ๆ และจักรยานที่มาจากประเทศญี่ปุ่น จะมีไส้ไก่อยู่ข้างใน หากมีจุ๊บหัวสูบแบบนี้ก็จะหาที่สูบยากสักหน่อย ต้องใช้ตัวแปลงเพื่อสูบ และไม่สามารถวัดแรงดันผ่านสูบได้
อุปกรณ์ในการเติมลมจักรยานมีกี่ประเภท
นอกจากหัวสูบแล้ว คุณต้องรู้จักอุปกรณ์สำคัญที่ใช้ในการสูบลมเข้าจักรยานของคุณด้วย โดยเครื่องสูบที่สามารถใช้เติมลมเขาไปนั้นมีอยู่ 2 ประเภท คือสูบมือแบบตั้งพื้นตัวใหญ่ เป็นเครื่องสูบที่นักปั่นคุ้นหน้าคุ้นตากันเป็นอย่างดี ใช้งานได้ง่าย สะดวก เบาแรงกว่าสูบแบบพกพา สูบแบบนี้บางรุ่นมี Gauge บอกค่าความดันในขณะที่เติมด้วย และสูบแบบพกพาที่มีขนาดเล็ก พกพาได้สะดวกเหมาะกับนักปั่นที่ต้องปั่นทางไกล สามารถใช้ได้ดีในกรณีฉุกเฉิน
วิธีเติมลมยางจักรยาน
อย่างที่บอกไปหัวจุ๊บในการสูบลมมีอยู่ 3 ประเภท แต่ละประเภทนั้นก็จะมีวิธีสูบลมเข้าไปแตกต่างกัน โดยที่เครื่องสูบทั้งตั้งพื้นหรือพกพาก็จะมีวิธีการใกล้เคียงกันด้วย เริ่มจาก
การสูบลมแบบจุ๊บใหญ่
ถ้าใช้เครื่องสูบแบบตั้งพื้น หากถอดออกมาจะสามารถใช้กับสูบจุ๊บเล็กได้ด้วย วิธีสูบเริ่มจากดึงก้านล็อกขึ้นให้หัวจุ๊บยึดติดกับรูปสูบให้แน่น ดันหัวสูบให้เข้าไปจนสุด จากนั้นดึงก้านล็อกที่หัวสูบขึ้นแล้วจึงทำการสูบลม เมื่อปริมาณลมถูกสูบเข้าไปในปริมาณพอดีแล้วให้กดตัวล็อกลงและดึงออกจากจุ๊บเสียบ และปิดฝาให้เรียบร้อย
การเติมลมแบบจุ๊บไส้ไก่
จะใช้หัวจุ๊บที่มีลักษณะคล้ายไม้หนีบผ้าเวลาใช้งานต้องใช้คู่กับหัวสูบใหญ่ ต่อเข้าด้วยกัน เวลาใช้งานก็เพียงแค่หนีบไปที่หัวสูบยางชนิดไส้ไก่แล้วทำการสูบตามปกติ
เรื่องน่ารู้เรื่องลมจักรยาน
นอกจากเรื่องหลัก ๆ ที่นักปั่นต้องรู้และเข้าใจอย่างที่กล่าวมาข้างต้นแล้ว ยังมีเรื่องน่ารู้อีกสักนิดให้คุณได้จำเอาไปใช้ในการสูบลมยางจักรยาน โดยแต่ละข้อเป็นคำถามที่มีการค้นหามากมายในโลกออนไลน์
ถ้าไม่มีเกจบอกแรงดันจะทำอย่างไร
ตอบ ใช้มือกดหน้ายาง หากรู้สึกว่ากดแล้วตึง ๆ ก็แสดงว่าลมจักรยานใช้ได้แล้ว
หากปล่อยให้ลมจักรยานอ่อนมาก ๆ จะเกิดอะไรขึ้น
ตอบ การปั่นจักรยานของคุณก็จะสะดุด ไม่มีสมดุล และส่งผลให้ยางเสื่อมสภาพเร็วอีกด้วย
ลมยางในรถจักรยานซึมออกมาทุกวันไหม
ตอบ ปกติลมจักรยานจะซึมออกมาในขณะที่จอดอาจจะมากถึง 20 psi ในอาทิตย์แรก จึงต้องตรวจสอบลมยางก่อนใช้งานทุกครั้ง
อย่างที่กล่าวมาทั้งหมดเป็นอีกเรื่องเล็ก ๆ ที่นักปั่นจำเป็นจะต้องศึกษา เพื่อการเดินทางบนถนนที่สมดุลจากจักรยานคู่ใจ ลมยางสมดุลการขับขี่ก็จะมีประสิทธิภาพไปด้วย การเติมลมยางให้เหมาะสมยังเป็นอีกวิธีที่รักษาสภาพของจักรยานให้คงอยู่ไปอีกนานอีกด้วย
Ref.
https://www.tokyobike.co.th/blog/know-your-tires-and-tubes#:~:text=วิธีคิดคร่าวๆ%20เมื่อรู้,นุ่มนวลที่มากขึ้นใน
https://www.bkkwheels.com/news/วิธีเติมลมยางจักรยาน/#
